Medycyna sądowa Tom 1 Tanatologia Teresiński Grzegorz

WPROWADZENIE

Obszar działania medycyny sądowej

2 Geneza medycyny sądowej jako odrębnej dziedziny

3 Zakres pojęciowy nazwy „medycyna sądowa

4 Medycyna sądowa a „patologia

5 Zadania i działy nauk sądowych

6 Kierunki badań naukowych we współczesnej medycynie sądowej

7 Systemy akademicki i koronerski

Historia i obecny stan medycyny sądowej w Polsce

Harmonizacja krajowa i międzynarodowa

Europejska Rada Medycyny Sądowej (ECLM)

Systemy nadzoru i kontroli jakości

Akredytacja w laboratorium sądowym

Prognozy WHO na temat głównych przyczyn zgonów i kalectw

ŚMIERĆ I OCENA OKOLICZNOŚCI ZGONU

Definicja i klasyfikacja śmierci, stwierdzanie zgonu

Przebieg procesu umierania

Stwierdzanie zgonu - podstawy prawne

Dokumenty związane ze stwierdzeniem zgonu

Oględziny miejsca ujawnienia zwłok

Oględziny zwłok na miejscu ich ujawnienia

Oględziny zwłok zeszkieletowanych na miejscu ich ujawnienia

Behawioralne reakcje terminalne

Znamiona śmierci i reakcje interletalne

Procesy rozkładowe i zmiany utrwalające

Artefakty pośmiertne

Pośmiertne podbiegnięcia i wylewy krwawe

Krwotok pośmiertny

Pośmiertna koagulacja krwi

Uszkodzenia zwłok spowodowane przez zwierzęta

Metody ustalania czasu zgonu

Sposób użycia nomogramu Henssgego

Czas przebywania szczątków od zgonu do ujawnienia

Ocena tempa procesów rozkładowych

Tempo procesów rozkładowych w środowisku wodnym i w glebie

Entomologiczne metody szacowania czasu śmierci

Szacowanie czasu przebywania kości w ziemi

Różnicowanie złamań zażyciowych i pośmiertnych

Antropologia, tafonomia i odontologia sądowa

Identyfikacja nieznanych zwłok i szczątków - metody

Ocena płci nieznanych szczątków ludzkich

Ocena wieku dziecka i dorosłej osoby

Ocena wieku na podstawie uzębienia

Szacowanie wysokości i masy ciała

Różnicowanie odmian ludzkich

Interpretacja znaczenia popularnych tatuaży

Sekcja zwłok - cel, rodzaje badań pośmiertnych

Wyposażenie sali sekcyjnej

Procedury i modyfikacje technik sekcyjnych

Warunki obligatoryjnego poszerzenia autopsji

Powtórne badanie pośmiertne

Religijne i kulturowe aspekty badań pośmiertnych

Ryzyko biologiczne podczas badań pośmiertnych

Postępowanie w razie kontaktu z materiałem zakaźnym

Badania dodatkowe - algorytm wyboru, wskazania

Alternatywne media badawcze - algorytm wyboru

Zabezpieczanie materiału z przeobrażonych zwłok

Owady jako źródło materiału toksykologicznego oraz genetycznego

Zabezpieczanie i przechowywanie materiału do badań

Pobieranie materiału do transplantacji i badań naukowych

Badanie ekshumowanych szczątków i grobów masowych

Metodologia poszukiwania grobów i podejmowania szczątków

Medyczno-sądowe aspekty oceny skutków katastrof

Taktyka i cele badania ofiar zdarzeń masowych

Disaster Victim Identification (DVI) według protokołu Interpolu

Badanie miejsca i ofiar zamachów terrorystycznych

TRAUMTOLOGIA SĄDOWA - ZAGADNIENIA OGÓLNE

Uraz a obrażenie, określenia kliniczne

Sposoby powstawania obrażeń mechanicznych

Czynny i bierny mechanizm powstania obrażeń

Pierwotne i wtórne następstwa urazu mechanicznego

Podstawowe następstwa urazu mechanicznego

Zaczerwienienie i obrzęk

Rodzaje i mechanizmy powstawania otarć naskórka

Ewolucja i datowanie otarć naskórka

Właściwości podbiegnięć krwawych

Ewolucja i datowanie podbiegnięć krwawych

Klasyfikacja ran - narzędzia i mechanizmy działania

Typologia narzędzi twardych

Identyfikacja szerokogrupowa i indywidualna narzędzia, które wywołało obrażenia

Weryfikacja okoliczności i siły urazu

Obrażenia „bokserskie, defensywne i asekuracyjne

Weryfikacja wersji nadziania się ofiary na narzędzie

Ustalanie prawo- bądź leworęczności sprawcy lub ofiary

Gojenie ran i ocena czasu ich powstania

Ocena zażyciowości obrażeń

Ocena czasu powstania obrażeń wewnętrznych

Obrażenia poresuscytacyjne

Procesy gojenia złamań kości

Następstwa i powikłania urazów

Wpływ alkoholu na ciężkość obrażeń i ryzyko powikłań

Mechanizmy śmierci w zgonach gwałtownych

Rodzaje i diagnostyka pośmiertna wstrząsu

Zespół pozmiażdżeniowy

Zator gazowy (powietrzny)

Powikłania zapalne i sepsa - definicje

Pourazowe powikłania zakrzepowo-zatorowe

Różnicowanie zabójstw, samobójstw i nieszczęśliwych wypadków

Samobójstwa poagresyjne (rozszerzone) i kombinowane

Zabójstwa seryjne, mnogie i rytualne

Rozkawałkowania zwłok defensywne i ofensywne

Czas przeżycia i aktywności po doznaniu obrażeń

Samouszkodzenia i obrażenia obronne

Metody skalowania obrażeń ciała

TRAUMATOLOGIA SZCZEGÓŁOWA

Podstawy biomechaniki

Mechanizmy złamań kości długich

Mechanizmy obrażeń stawów kończyn dolnych

Mechanizmy obrażeń kręgosłupa

Dystorsja szyjnego odcinka kręgosłupa

Mechanizmy obrażeń klatki piersiowej

Mechanizmy obrażeń miednicy i stawów biodrowych

Mechanizmy obrażeń narządów wewnętrznych

Ocena wartości dowodowej zespołów obrażeń (markerów biologicznych)

Neurotraumatologia

Rodzaje miejscowych i rozlanych obrażeń głowy

Zmiany pierwotne i wtórne po urazach głowy

Zespół ciasnoty śródczaszkowej

Wgłobienia i tzw. stłuczenie pnia mózgu

Uraz bezpośredni, inercyjny i siły ścinające

Zespół rozsianego uszkodzenia aksonalnego

Różnicowanie etiologii krwawień śródczaszkowych

Postacie i mechanizmy złamań twarzoczaszki

Postacie i mechanizmy złamań mózgoczaszki

Ustalanie miejsc zadziałania narzędzia

Ocena czasu wystąpienia urazu głowy

Ewolucja obrzęku i krwiaków w obrazie TK i MR

Ewolucja ognisk stłuczenia mózgu i rozlanego uszkodzenia aksonalnego w badaniu histopatologicznym

Dokrwawienie do przewlekłego krwiaka

Pourazowe zaburzenia świadomości i okres przejaśnienia

Ocena liczby i kolejności urazów głowy

Różnicowanie czynnych i biernych urazów głowy GRZEGORZ TERESINSKI

Skutki uderzenia butelką w głowę

Neuroprotekcyjne działanie alkoholu

Balistyka sądowo-lekarska

Budowa podstawowych typów broni palnej

Amunicja do strzeleckiej broni palnej

Skutki postrzałów z broni palnej

Postrzały z nietypowych rodzajów broni

Ocena okoliczności postrzałów

Różnicowanie zabójstw, samobójstw i wypadków z użyciem broni

Skutki działania materiałów wybuchowych

Wypadki komunikacyjne

Zagadnienia ogólne - potrzeba rekonstrukcji

Późne zgony powypadkowe

Oględziny miejsca zdarzenia i powypadkowe badanie pojazdu

Zabezpieczenia bierne i ocena skutków ich działania

Ustalanie stanu zapięcia pasów bezpieczeństwa

Ocena skuteczności pasów bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo ciężarnych i płodów w kolizji drogowej

Obrażenia powodowane przez poduszki powietrzne

Problem „out of position

Okoliczności wyrzucenia ofiary z kabiny pojazdu

Specyfika wypadków typu rollover

Różnicowanie kierowcy i pasażera samochodu

Kinematyka i skutki wypadków motocyklowych

Wypadki z udziałem niezmotoryzowanych ofiar

Ustalanie pozycji ciała ofiary - różnicowanie przejechania i potrącenia stojącej ofiary

Odtwarzanie kierunku potrącenia

Techniczne markery kierunku potrącenia pieszego

Ocena fazy ruchu i prędkości poruszania się pieszego

Ocena hamowania pojazdu przed potrąceniem

Identyfikacja pojazdu w wypadkach typu „hit and run

Różnicowanie pieszego i rowerzysty

Szacunkowa ocena prędkości kolizyjnej

Kryteria prawdopodobieństwa obrażeń

Wypadki pojazdów szynowych

Wypadki i katastrofy lotnicze

Upadki z wysokości

Kinematyka spadania z wysokości

Ocena wysokości upadku

Różnicowanie samobójstw, zabójstw i przypadkowych upadków z wysokości

Upadek z własnej wysokości

DIAGNOCTYKA INNYCH RODZAJÓW ŚMIERCI

Uduszenie gwałtowne

Patofizjologia i fazy duszenia

Patofizjologia i diagnostyka utonięcia

Barotrauma, zgony podczas nurkowania

Czas wypływania zwłok na powierzchnię

Zmiany związane z przebywaniem zwłok w wodzie

Różnicowanie okoliczności zagardleń

Powieszenie

Zadzierzgnięcie

Zadławienie

Zamknięcie dróg oddechowych

Unieruchomienie klatki piersiowej

Asfiksja pozycyjna i restrykcyjna, pobudzenie majaczeniowe

Anoksemia i gazy toksyczne, samobójstwa inhalacyjne

Zgony w trakcie czynności seksualnych i asfiksjofilia

Następstwa porażenia prądem i wyładowań atmosferycznych

Zgony w następstwie użycia paralizatorów

Skutki działania gorąca i otwartego płomienia

Hipertermia i zgony w zamkniętej kabinie samochodu

Diagnostyka śmierci w następstwie pożaru

Różnicowanie zażyciowości oparzeń

Następstwa działania zimna

Diagnostyka zgonów w wyniku hipotermii

Wpływ alkoholu na działanie zimna

Sekcyjna diagnostyka uzależnienia od alkoholu

Mechanizmy śmierci w ostrym i przewlekłym zatruciu alkoholem

Oparzenia substancjami żrącymi

Weryfikacja podejrzeń aborcji lub dzieciobójstwa

Różnicowanie zgonów przed-, około- i poporodowych

Utopienie noworodka tuż po porodzie

Ocena czasu przeżycia noworodka po porodzie

Zespół bitego, potrząsanego i maltretowanego dziecka

Różnicowanie użycia przemocy fizycznej oraz przypadkowego upuszczenia dziecka

Różnicowanie skutków kopania i uderzeń przedmiotami

Sporty walki - zespół drugiego urazu, wstrząśnienie serca

Zgony nagłe z przyczyn chorobowych

Diagnostyka nagłych zgonów sercowych

Patologie układu bodźcoprzewodzącego i wady serca

Odmienności rozwojowe - mostki mięśniowe

Malformacje naczyń i choroby tkanki łącznej

Pęknięcie tętniaka aorty

Nieurazowe zgony noworodków i niemowląt

Zespół nagłej śmierci niemowląt

Zgon w przebiegu chorób infekcyjnych

Zgon w przebiegu zapalenia płuc

Zgon w przebiegu infekcyjnego zapalenia wsierdzia

Zgon w przebiegu zakażenia przewodu pokarmowego

Zgon w przebiegu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu

Zgon w przebiegu sepsy

Śródmiąższowe zapalenie płuc lub mięśnia sercowego

Wstrząs anafilaktyczny i odczyn idiosynkratyczny

Zgony w cukrzycy i innych schorzeniach endokrynologicznych

Przypadkowe i intencjonalne przedawkowanie insuliny

Niedrożność i krwawienia z przewodu pokarmowego

Zgony w ciąży i w połogu

Nagły zgon chorego na padaczkę lub astmę

Inne czynnościowe mechanizmy zgonu

Śmierć z wyczerpania fizycznego

Zgony związane z nadmiernym wysiłkiem i w sporcie

Anoreksja, wyniszczenie, odwodnienie, zaniedbanie

Obrażenia i zgony na tle seksualnym

Skorowidz

Źródło rycin

Wybrane publikacje książkowe w obszarze medycyny sądowej i nauk pokrewnych

Podstawa prawna