Historia stetoskopu cz. I

Stetoskop to przyrząd diagnostyczny stosowany w medycynie, służący do osłuchiwania pacjenta - głównie jego serca, klatki piersiowej i jamy brzusznej. Tyle z definicji, ale jak doszło do tego, że stał się podstawowym narzędziem pracy osób zawodowo dbających o czyjeś zdrowie i życie?

Wikipedia jako wynalazcę stetoskopu podaje Francuza, René Laenneca, który w 1816 roku skonstruował coś na kształt drewnianej rurki, jedną stroną przykładanej do ciała pacjenta, a drugą - do ucha. Powodem, dla którego lekarz postanowił zostać wynalazcą, miał być dyskomfort, jaki odczuwał przy przykładaniu własnego ucha do ciała pacjenta, by zgodnie z panującymi wówczas zasadami sztuki lekarskiej prawidłowo wykonać badanie fizykalne. Błahy z pozoru powód doprowadził do spostrzeżenia, że nawet zwykła kartka papieru zwinięta w trąbkę, oprócz ograniczania kontaktu fizycznego między lekarzem a chorym, może dodatkowo wzmocnić dźwięki, a tym samym polepszyć jakość badania. Swoją metodę badania Laennec określił jako pośrednią, a stworzone do niej narzędzie nazwał stetoskopem (z gr. stethos – pierś, wnętrze i skopé – oglądać).

W kolejnych latach przyrząd był stopniowo udoskonalany, a jednym ze źródeł historycznych przedstawiających ten proces jest wspomnienie Goldinga Birda. Opisywał on stworzone przez siebie urządzenie jako "snake ear trumpet", podkreślając zastosowanie elastycznego przewodu. Bird był pierwszym, który opublikował opis takiego stetoskopu, ale warto wspomnieć, że zauważył w swojej pracy istnienie wcześniejszego takiego projektu (który uznawał jednak za mało użyteczny).

W drugiej połowie XIX wieku wdrożono douszne urządzenia oraz stopniowo rozpoczęto komercyjną sprzadaż. Od tego momentu stoteskopy były coraz częściej wspominane w literaturze medycznej. Analizowano słyszane w nich dźwięki w zależności od sposobu przyłożenia przyrządu do ciała pacjenta oraz od stanu chorego.

W 1940 roku Rappaport i Sprague zaprojektowali nowy stetoskop. Część z was może kojarzyć nazwisko pierwszego z wynalazców, gdyż tak nazywają się dzisiejsze, popularne ze względu na swoją cenę, dwuprzewodowe stetoskopy,używane głównie przez osoby uczące się (więcej o tym modelu przeczytacie we wpisie BUDOWA I RODZAJE DZISIEJSZYCH STETOSKOPÓW). Panowie stworzyli głowicę złożoną z dwóch części (głowica - element przykładany do ciała pacjenta), z których jedna służyła do badania układu krwionośnego, natomiast druga - do osłuchiwania układu odechowego.

Na samym końcu historycznych faktów konieczne jest wspomnienie o profesorze Harvardu, Davidzie Litmannie, kardiologu niemieckiego pochodzenia. W 1961, na łamach listopadowego numeru "Journal of the American Medical Association", opisał on idealny jego zdaniem stetoskop. Urządzenie miało zawierać otwartą głowicę celem wzmocnienia słyszalności dźwięków o niskich częstotliwościach, zamkniętą głowicę ze sztywną membraną z tworzywa sztucznego celem filtracji niskich dźwięków, wzmocnioną rurkę z jednym otworem światła, a także dysponować możliwie najkrótszą długością całkowitą oraz sprężynką umożliwiającą utrzymanie zbilansowanego napięcia pomiędzy obiema słuchawkami. Powinno być także lekkie oraz wygodne w przenoszeniu i użytkowaniu. W 1963 David Littmann wraz ze swoim przyjacielem Gusem Machlupem skontruował stetoskop o znacznie większych możliwościach osłuchowych i komforcie użytkowania. Wkrótce po tym prawo do pantentu zostało zakupione przez amerykański koncern 3M, który do dzisiaj produkuje najbardziej cenione stetoskopy w ramach marki 3m-Littmann.

Wynalazek w postaci stetoskopu był bezsprzecznie dużym krokiem dla świata medycyny. Dzięki możliwości bezinwazyjnego usłyszenia - "zobaczenia" naszego wnętrza, umożliwił on dokładniejsze badanie fizykalne i trafniejszą diagnoże, a co za tym idzie - uprościł drogę do polepszenia stanu zdrowia pacjenta.

"Per scientiam ad salutem aegroti" - przez wiedzę do zdrowia chorego.

W naszej ofercie znajdziecie bogatą ofertę stetoskopów: 
- internistycznych
- kardiologicznych
- pediatrycznych
- elektronicznych
- oraz zestawów naprawczych i akcesoriów

Zródło inforamcji oraz grafik: 1, 2, 3, 4